Σε έφηβο ηλικίας 14-17 χρόνων ανήκει ο αντρικός σκελετός που βρήκαν το καλοκαίρι του 2008 στην Αγορά των Αιγών η καθηγήτρια Αρχαιολογίας του ΑΠΘ, Χρυσούλα Σαατσόγλου-Παλιαδέλη και οι συνεργάτες της.
Το δεύτερο ταφικό σύνολο που βρέθηκε το 2009. Τα κονιορτοποιημένα οστά, που ίσως ν' ανήκουν στη γυναίκα, κρατάνε τα μυστικά τους
Η ταυτοποίηση της ηλικίας των οστών της πρώτης ταφής έγινε μόλις πριν από μερικές μέρες, και ενισχύει την υπόθεση ότι μπορεί να ανήκουν σε έναν από τους δύο νόθους γιους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, συγκεκριμένα στον Ηρακλή. Τα οστά βρέθηκαν μέσα σε υδρία, που περιείχε μία μοναδική για το μέγεθός της πολυτελή χρυσή οστεοθήκη, χρυσοϋφασμένο πορφυρό ύφασμα, στο οποίο ήταν τυλιγμένα με επιμέλεια, και ένα περίλαμπρο χρυσό στεφάνι βελανιδιάς, εφάμιλλο με αυτό των Βασιλικών Τάφων των Αιγών. Τα ευρήματα αφήνουν λίγες αμφιβολίες για την ταυτότητα του νεκρού.
Το μυστήριο, όμως, επιτείνεται σχετικά με το φύλο και την ηλικία των οστών της δεύτερης ταφής, που βρέθηκε τον Απρίλιο του 2009, ελάχιστα μέτρα μακριά από την πρώτη. Η ανθρωπολογική εξέταση παρουσιάζει εξαιρετικές δυσκολίες, καθώς τα οστά είναι κονιορτοποιημένα και δύσκολα μπορεί να διαπιστωθεί το φύλο και η ηλικία του ατόμου, στο οποίο ανήκουν. «Χρειάζεται ακόμη αρκετή και πολύ προσεκτική δουλειά, ώστε να μπορέσουμε να καθορίσουμε το φύλο και την ηλικία», τονίζει η Χρ. Παλιαδέλη. Αν διαπιστωθεί ότι τα οστά ανήκουν σε γυναίκα ηλικίας 45-48 χρόνων, τότε δεν αποκλείεται να πρόκειται για τη Βαρσίνη, και τα οστά της πρώτης ταφής να ανήκουν στον Ηρακλή, νόθο γιο του Μ. Αλεξάνδρου.
Οι δύο ταφές αποτελούν ενιαίο σύνολο. Δεν βρέθηκαν στην παρακείμενη βασιλική νεκρόπολη, αλλά στο πιο δημόσιο σημείο της οχυρωμένης πόλης των Αιγών, λίγο βορειότερα από το θέατρο και το ανάκτορο, δίπλα στα αφιερώματα της βασίλισσας Ευρυδίκης, μητέρας του Φιλίππου, στη θεά Εύκλεια. Ηταν η εποχή που ο Κάσσανδρος για να ανεβεί στον μακεδονικό θρόνο αντιμετωπίζει τον λυσσαλέο αγώνα της μητέρας του Μ. Αλέξανδρου, Ολυμπιάδας, που προσπαθεί να σώσει τα εγγόνια της.
Ο Κάσσανδρος δολοφονεί τον ετεροθαλή αδερφό του, Φίλιππο Γ'-Αριδαίο και τη νεαρή και φιλόδοξη σύζυγό του, Αδέα-Αυριδίκη (317 π.Χ.). Δολοφονεί την Ολυμπιάδα (316 π.Χ.). Στραγγαλίζει τον 12χρονο βασιλιά Αλέξανδρο Δ' και δολοφονεί τη μητέρα του Ρωξάνη στην Αμφίπολη (310 ή 306 π.Χ.). Την ίδια τύχη είχαν ο νεαρός νόθος γιος του Μ. Αλεξάνδρου, Ηρακλής και η μητέρα του Βαρσίνη στον δρόμο για τη Μακεδονία (309-308 π.Χ.).
Οι ελπίδες για την ταυτότητα των οστών της δεύτερης ταφής έχουν εναποτεθεί πλέον στον ασημένιο παναθηναϊκό αμφορέα, που βρέθηκε δίπλα στην υδρία. «Ο αμφορέας πρέπει να καθαριστεί προσεκτικά από το χώμα που περιέχει, αλλά που περικλείει και το εξωτερικό τμήμα του. Θα ακολουθήσει η μελέτη των εξωτερικών σχεδίων και παραστάσεων κι ελπίζουμε ότι, είτε στα σχέδια είτε στο εσωτερικό, μπορεί να υπάρχει κάποιο στοιχείο, που θα βοηθήσει στην επίλυση του μυστηρίου», τονίζει η Χρ. Παλιαδέλη.
Το εύρημα θεωρείται ιδιαίτερης σημασίας, καθώς φέρεται να είναι ο πρώτος παρόμοιος που βρίσκεται στον ελληνικό χώρο, αλλά και στον κόσμο. Οι πήλινοι αμφορείς των Παναθηναίων αποτελούσαν ιδιαίτερη τιμή για τους νικητές των αγώνων και τους τοποθετούσαν στις ταφές τους. Ετσι, ο ασημένιος δείχνει ότι το πρόσωπο που τον κατέχει περικλείεται από ακόμη μεγαλύτερη τιμή. Η μοναδική αναφορά για παρόμοιο αμφορέα γίνεται από τον ιστορικό Αθήναιο και αφορά μια γιορτινή πομπή, που οργάνωσε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, το 280-260 π.Χ., ο διάδοχος του Μ. Αλεξάνδρου, Πτολεμαίος Φιλάδελφος. Ο Αθήναιος αναφέρει ότι στην πομπή, μεταξύ άλλων θησαυρών και πολύτιμων αντικειμένων, εμφανίζονται 16 παρόμοιοι ασημένιοι αμφορείς των Παναθηναίων.
«Αντιμετωπίζουμε με τεράστια αίσθηση ευθύνης το όλο σύνολο, που εκτιμούμε ότι έχει σχέση με τη βασιλική οικογένεια των Αιγών, γιατί θεωρούμε ότι έχει τεράστια σημασία και για τις επόμενες γενιές», υπογραμμίζει η Χρ. Παλιαδέλη.
Στην ανασκαφή, στην έρευνα και στην ανάλυση του υλικού παίρνουν μέρος οι αρχαιολόγοι Αθανασία Κυριάκου, Ελένη Μητσοπούλου και Αλέξανδρος Τούρτας, η συντηρήτρια αρχαιοτήτων Παρασκευή Παπαγεωργίου και ο προϊστάμενος του Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας του ΕΚΕΤΑ «Δημόκριτος», φυσικός Γιάννης Μανιάτης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου